Waarom mindfulness zo goed voor je is
Ik kan er uren over vertellen: waarom mindfulness zo goed voor je is. En je kunt er ontzettend vinden over lezen op internet, in boeken, etc. Er is zoveel informatie, dat je misschien door de bomen het bos niet meer ziet. Daarom geef ik je hier een samenvatting:
- Wat het effect van mindfulness in grote lijnen is
- Hoe mindulness werkt
- Wat mindfulness doet met je hersenen
- Wat het psychologische effect van mindfulness is
- Wat deelnemers er zelf over zeggen
In de Flow mindfulness special 2014, werd het trouwens heel goed en eenvoudig uitgelegd. En ik stond in deze special, als een van de tien geselecteerde mindfulnesstrainers 🙂
“Mindfulness heeft allang bewezen geen eendagsvlieg te zijn. Sterker nog: de opmars gaat maar door, deze training in aandachtig leven wordt steeds serieuzer genomen.
Waarom past mindfulness zo goed in deze tijd? Een update van de laatste inzichten.”
(Flow Mindfulness special)
Mindfulness: Het leven nemen zoals het is
Dit levert het op:
Minder: irritaties, piekeren, moeten
Meer: rust, loslaten, genieten
Maar hoe werkt dat dan?
Twee belangrijke pijlers van de mindfulnesstraining zijn:
- Aandacht: je kiest – keer op keer – waar je je aandacht op richt en traint daarmee de ‘aandachtsspier’; een spier die niet fysiek aantoonbaar is maar wel aanwezig is in het mentale domein. Spieren trekken samen; de aandachtsspier trekt de aandacht steeds opnieuw naar het hier en nu. Dit vraagt om – steeds hernieuwd – gewaar zijn van waar de aandacht is.
- Vriendelijkheid: je ontwikkelt een open, accepterende houding naar alles wat er is, omdat het er toch al is. Dit vraagt om het stoppen van automatisch, reflexmatig gedrag, zoals verzet tegen – of vermijding van – waar je geen zin in hebt. Alles is welkom, precies zoals het is. Even stoppen met oordelen, even stoppen met vechten en vluchten.
Er zijn twee mogelijkheden als je jezelf wilt ontwikkelen.
-
Je leven ontwikkelen naar wat jij denkt dat wenselijk of goed is. Je werkt ergens naar toe.
-
(Durven) Leven wie je bent.
Welke optie kies jij, de eerste of de tweede?
Het effect van mindfulness in de hersenen
Uit onderzoek is gebleken dat als je 8 weken lang een half uur per dag mindfulness oefeningen doet – en oefent met vriendelijke aandacht – er duidelijk effecten zichtbaar zijn in je hersenen. Ik noem er twee, die samenhangen met bovenstaande:
- Verhoogde aandacht, alertheid en cognitieve activiteit (taken, werkgeheugen) door verhoogde theta activiteit in de hersenen (onderzoek van Dunn en collega’s, 1999)
- Grotere emotieregulerende activiteit door verhoogde activiteit in de voorste linkerhersendelen (Davidson en collega’s, 2003)
Door meditatie ontstaat er ‘meer grijze stof’ in de hersenen. Dit heeft een positief verband met het functioneren van de hersenen.
Documentaire
TIP: De documentaire ‘Free the mind’ is niet alleen heel informatief, maar enorm ontroerend! Een hersenonderzoeker volgt oorlogsveteranen met PTSS en een jongetje met ADHD en veel angst en registreert de effecten dat mindfulness op ze heeft.
PYCHOLOGISCHE EFFECTEN VAN MINDFULNESS
Op internet vind je diverse effecten van mindfulness. Er zijn twee ‘hoofd’-programma’s die we ‘mindfulnesstraining’ noemen:
- MBCT = Mindfulness Based Cognitieve Therapie, ontwikkeld door Mark Williams e.a.
- MBSR = Mindfulness Based Stress Reduction, overlapt zeker 80% met de MBCT methode en is de oorspronkelijke vorm die Jon Kabat-Zinn in 1979 is gaan toepassen
Allereerst halveert het de herhaling van depressieve periodes; de MBCT-training is hierop gebaseerd: het brein ontwikkelt patronen en dat gaat vooral bij negatieve gedachten heel snel. Je bent daarom geneigd om steeds in dezelfde ‘groef’ te schieten. Met mindfulness word je je bewust van die ‘groeven’ en leer je dit proces keer op keer te stoppen. Dit is ook effectief bij de lichtere vormen van somberheid en piekeren.
De andere methode, MBSR, richt zich – het woord zegt het al – vooral op stressreductie. Stress is op zich een heel natuurlijk en slim mechanisme van ons lichaam, maar het is niet goed om erin te blijven hangen. Ook hier helpt mindfulness je bewust te worden van patronen – in dit geval zijn dat vechten, vluchten en bevriezen. Je geeft er vriendelijke aandacht aan, herkent de mentale en fysieke reflexen en maakt een pas op de plaats. Je gaat beter voor jezelf zorgen en ontspant meer.
De mindfulnessoefeningen werken vooral preventief: je wordt rustiger en evenwichtiger, kunt uitdagingen beter aan, schiet minder in de pieker-, stress- of angstmodus. Hierdoor word je effectiever in je dagelijks leven.
En niet onbelangrijk: met mindfulness ben je meer aanwezig in het moment, dus je geniet meer van je leven. In plaats van je leven te managen, ben je je leven echt aan het beleven.
Uiteraard heeft dit alles ook een fysieke component: meer rust betekent dat je lichaam zich beter herstelt en onderhoudt.
Minfulness op de werkvloer
MT Sprout noemt vijf op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde redenen op om mindfulness op de werkvloer te introduceren:
- Reductie van stress met 40%
- Even goed tegen depressiviteit als pillen
- Helpt bij het stoppen met roken
- Beschermt tegen allerlei ziekten
- Minder gepieker
Tot zover de wetenschap …
Onderzoek het zelf
De Boeddha zei altijd: “Geloof het niet omdat ik het zeg; onderzoek het zelf.”
Hierbij enkele paar tips om te proeven en zelf te beoordelen of mindfulness ook goed voor jou is.
TIP1: Proef met deze lichaamsscan
Doe de scan een paarkeer en merk het effect op je functioneren. Je kunt hem ook downloaden, zodat je je telefoon op de vliegtuigstand kunt zetten tijdens de oefening.
TIP2: Proef met mindfulness apps
Gebruik een app om mindfulness oefeningen te doen, bijvoorbeeld:
De praktijk
Hieronder enkele vind je enkele getuigenissen van oud-deelnemers (aan het einde van de training).
“The best way to capture moments is to pay attention.
This is how we cultivate mindfulness.
Mindfulness means being awake.
It means knowing what you are doing.”
– Jon Kabat-Zinn
